ํ์ค TCP ํต์ ์ ํจํท ํ๋ํ๋๋ง ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋๊ฒ ์๋ ์ฐ๋ฅด๋ฅด ํจํท์ ๋ณด๋ด๊ณ ๋ ์ฐ๋ฅด๋ฅด ํจํท์ ๋ฐ๋ ํ์ดํ๋ผ์ธ ํ๋กํ ์ฝ ๋ฐฉ์์ ์ฌ์ฉํ๋ค. ํ์ดํ๋ผ์ธ ํ๋กํ ์ฝ์ ๋ํ์ ์ธ ๊ท์น์ ARQ (Automatic Repeat reQuest) ํ๋กํ ์ฝ์ด ์๊ณ ์ฌ๊ธฐ์๋ go-back-N ๊ณผ selective repeat ๋ ๊ฐ์ง ๋์๋ฐฉ์์ด ์๋ค. (TCP๋ ARQ๋ณด๋ค ์ข๋ ๋ฐ์ ๋ ๋ฐฉ์ ์ฌ์ฉ)
Pipeline protocol์ ์ค์ํ์ฌ ์ ๋ณด๋ฅผ ํ ๋ฒ์ ์ฌ๋ฌ๊ฐ๋ฅผ ๋ณด๋ด๊ฒ ๋๋ค๊ณ ํ์ ๋ ๋ณด๋ด์ง๋ ๋๋์ ์ ๋ณด์ ๋ํด ๋ฌด์์ ๋ณด๋ด๋ ๊ฒ์ด ์๋ ์ผ์ข ์ ๊ธฐ์ค์ด ์๋ค. ์ด๋ Go-Back-N ๋ฐฉ์์ sender์์ ์ ์กํ ํจํท์ ๊ฐ์๋ฅผ ์ ํ๋ ๋ฐฉ์์ด๋ค.
์ด๋ ์ ์ก์๊ฐ ๋ณด๋ผ ์ ์๋ ์ฐ์์ ์ธ ํจํท์ ์ต๋ ๊ฐ์ ๊ธฐ์ค์ด ์๋๋ฐ ์ด๋ฅผ window size๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค. ๋ค์๋งํด Go-Back-N ๋ฐฉ์์์ ์๋์ฐ ์ฌ์ด์ฆ N์ ํ ๋ฒ์ N๊ฐ์ ํจํท์ ์ ์กํ ์ ์๋ ๋ฅ๋ ฅ์ ๋งํ๋ค. window size๋ ์์ง receiver๊ฐ ๋ฐ์ง ๋ชปํ ํจํท๋ค์ sender๊ฐ ์ ์ฅํ ์ ์๋ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์๋ฏธํ๊ธฐ๋ ํ๋ค.
Go-Back-N ๋ฐฉ์์ ํน์ง์ receiver๊ฐ ์ฝ๊ฐ ๋์ฒญํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ง์ ์ ์ธ ํจํท ๊ตํ์ receiver๋ sequence number(์๋ฅผ๋ค์ด 0)์ ๋ฐ๊ณ ํ์ผ์์ด ๊ฐ์ ๋๋ฒ๋ฅผ ๊ฐ์ง ํจํท์ ๊ธฐ๋ค๋ฆฐ๋ค. ๋ง์ฝ ์ํ์ค ๋๋ฒ์ 1์ด ๋ด๊ฒจ์ค๋ฉด ack๋ง ๋ณด๋ด๊ณ ๋๋ค์ ์ํ์ค๋๋ฒ 0์ด ๋ด๊ธด ํจํท์ ๊ธฐ๋ค๋ฆฐ๋ค. ์ํ๋ ์ํ์ค๋๋ฒ๊ฐ ์ฌ ๋๊น์ง receiver๋ ๊ณ์ํด์ ์ํ์ง ์๋ ์ํ์ค ๋๋ฒ๋ฅผ ๋ด์ Ack์ ๋ค์ sender์๊ฒ ๋ณด๋ธ๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๋๋ฉด sender๋ ์ด๋ค ํจํท๋ถํฐ ์๋ชป๋ณด๋ด์ก๋์ง ์ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋ชป๋ ํจํท์ ์ํ์ค๋๋ฒ๋ถํฐ ๋ค์ ์ฐจ๋ก์ฐจ๋ก ์์๋๋ก ์ฌ์ ์กํ๋ค. ์ ๋ฆฌํ์๋ฉด Go-Back-N ๋ฐฉ์์ receiver ์ธก์์ ์์๋๋ก ๋ฐ์ง ๋ชปํ ํจํท์ด ์๋ค๋ฉด ํด๋น ํจํท๋ถํฐ ๋ค์ ์ฌ์ ์ก ํ๋ ๋ฐฉ์์ด๋ค.
GBN ๋ฐฉ์์ด ๋ฒํผ์ ์๋ ํ ํจํท์ด ์ ์ค๋๋ฉด ๋ทํจํท์ ๋ฒํผ์ ๋ฃ์ด๋์๋ค ๋ค์ ์์๋๋ก ๋ชจ๋ ๋๋๋ ค์ฃผ๋ ๋ฐฉ์์ด๋ผ๋ฉด selective repeat์ ๋น ์ง ํจํท๋ง ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก receiver์๊ฒ ๋๋ ค์ฃผ๋ ๋ฐฉ์์ด๋ค. receiver ๋ ACK์ด ์์๋๋ก ์ค๋ ๋ง๋ , ๊ทธ๋ฅ ๋ฐ์ ํจํท์ ๋ํ ACK์ ๋ณด๋ธ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ฒํผ๊ณต๊ฐ์ ๋ฐ์ ํจํท์ ์์๋๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ GBN๊ณผ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋๋ฌ๋๋๋ฐ Selective Repeat ๋ฐฉ์์์๋ ์์ ์๊ฐ ๊ฐ ํจํท์ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ์ฒ๋ฆฌํ๊ณ ๋ฒํผ์ ์ ์ฅํ ์ ์์ด์ผํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ ํจํท์ด ๋์ฐฉํ ์์์ ๊ด๊ณ์์ด ๊ฐ ํจํท์ ์ฌ๋ฐ๋ฅด๊ฒ ์ ์ฅํ๊ณ ์กฐ๋ฆฝํ ์ ์๋๋ก ํ๋ค. Receiver๊ฐ ์ข๋ ๋๋ํ ๋๋ถ์ sender๋ ์ ์ค๋ ํจํท๋ง ๋ณด๋ด์ฃผ์ด๋ Recevier๊ฐ ์์์ ์์๊น์ง ๋ง์ถฐ์ ์กฐํฉํ๋ค.
sender๋ ACK์ ๋ฐ์ง ๋ชปํ ๋ชจ๋ ํจํท์ ๋ํด ํ์ด๋จธ๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ํ์ด๋จธ์ ๋ํด ์ค๋ช ํ์๋ฉด sender๋ ๊ฐ ํจํท์ ์ ์กํ ๋ ๊ทธ ํจํท์ ๋ํด ํ์ด๋จธ๋ฅผ ์์ํ๋ค. ์ด ํ์ด๋จธ๋ ์ค์ ๋ ์๊ฐ ๋์ ์์ ์๋ก๋ถํฐ ํด๋น ํจํท์ ACK์ ๋ฐ์ง ๋ชปํ๋ฉด ๋ง๋ฃ๋๋ค. ํ์ด๋จธ๊ฐ ๋ง๋ฃ๋๋ฉด, ์ด๋ ํด๋น ํจํท์ด ์์ ์์๊ฒ ์ ๋๋ก ๋์ฐฉํ์ง ์์์ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์์์ ๋ํ๋ด๊ณ . ์ด ๊ฒฝ์ฐ sender๋ ํด๋น ํจํท์ ์ฌ์ ์กํ๋ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ด๋ค.
์ํ์ค ๋ฒํธ(sequence number)๋ ๊ฐ ํจํท์ ๊ณ ์ ํ๊ฒ ์๋ณํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ค. ์ด ๋ฒํธ๋ ํจํท์ ์์๋ฅผ ์ ์งํ๊ณ , ๋์ผํ ํจํท์ด ์ฌ์ ์ก๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ค๋ณต์ ๊ตฌ๋ณํ๋ ์ญํ ์ ํ๋ค. ์ด๋ (sender์ ์๋์ฐ ํฌ๊ธฐ + receiver์ ์๋์ฐ ํฌ๊ธฐ)๋ณด๋ค ์ํ์ค ๋ฒํธ์ ์ต๋ ๋ฒ์๊ฐ ํฌ๊ฑฐ๋ ๊ฐ์์ผ ํ๋ค. ์ด์ ๋ ๋ชจ๋ ๊ฐ๋ฅํ ํจํท ์ํ๋ฅผ ๊ณ ์ ํ๊ฒ ์๋ณํ๊ธฐ ์ํด์์ด๋ค. ์ด๋ฅผํตํด ์ฌ์ ์ก๋ ํจํท์ด ์๋์ ํจํท๊ณผ ๊ตฌ๋ณ๋๋ฉฐ, ํจํท์ ์์๋ฅผ ์ ํํ ์ถ์ ํ ์ ์๋ค.
์ง๊ธ๊น์ง๋ง ๋ณด๋ฉด GBN๋ณด๋ค SR๋ฐฉ์์ด ํจ์ฌ ์ข์๋ณด์ผ ์ ์๋ค. SR์ ๋๋ํ๊ฒ ์ ์ค๋ ํจํท๋ง ์ฌ์ ์กํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค ํ์ง๋ง ๋ฌธ์ ๋ SR์ Go-Back-N ๊ณผ ๋ค๋ฅด๊ฒ ๊ฐ ํจํท๋ง๋ค ํ์ด๋จธ๋ฅผ ๋ฌ์์ผํด์ ๋น์ฉ์ด ๋๋ฌด ์ปค์ง๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค.์ด๋ ๊ฒ ๋ชจ๋ ์์ผ๋ง๋ค ํ์ด๋จธ๋ฅผ ๋ค๋ ๊ฒ์ ํ์ค์ ์ผ๋ก ํ๋ค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์ค์์๋ Go-Back-N ์ด๋ cumulative ACK๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค.
TCP์ ๊ฐ์ฅ ์ฃผ์ํ ํน์ง์ point-to-potint ๋ผ๊ณ ํ ์ ์๋ค. (์ฌ๊ธฐ์ point to point ๋ ์ถ๋ฐ ์์ผ๊ณผ ๋์ฐฉ ์์ผ์ด ์ ํด์ ธ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์์ผ ํ๋์ ์์ผ ํ๋์ ํต์ ์ ์ฑ ์์ง๋ ๊ฒ). ์ด๋ ๋ค์๋งํด TCPํต์ ์ ํด๋ผ์ชฝ ํ๋ก์ธ์ค์ ์๋ฒ์ชฝ ํ๋ก์ธ์ค ํ๋์ฉ ์์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ํ full duplex data ํน์ง์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋๋ฐ ์ด๋ ๊ฐ์ ์ปค๋ฅ์ ์์ ์๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ํ๋ฅธ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค.
TCP ํต์ ์์ receiver๊ฐ ์๋์ฐ ์ฌ์ด์ฆ์ ํด๋นํ๋ buffer ์์ด ์ด๊ณผํ ๋งํผ ๋ฐํํ๋ฉด ์ ๋ณด๊ฐ ์ ์ค๋ ์ํ์ด ์๋๋ฐ TCP๋ Congestion Control ์ ์ํด ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ค ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๋ค. (๋ฐ์ดํฐ ํธ๋ํฝ ์์ด ๋คํธ์ํฌ์ ์ฉ๋์ ์ด๊ณผํ์ง ์๋๋ก ์กฐ์ )
๊ฐ ๋ ์ด์ด์ ์ ์ก ๋จ์(๊ฐ ๋ ์ด์ด ์ ์ก๋จ์๋ ํค๋ + ๋ฐ์ดํฐ๋ก ๊ตฌ์ฑ)๋ฅผ ์ดํด๋ณด์. ๋จผ์ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๋ ์ด์ด์ ์ ์ก๋จ์๋ ๋ฉ์ธ์ง, ํธ๋์คํฌํธ ๋ ์ด์ด์ ์ ์ก๋จ์๋ ์ธ๊ทธ๋จผํธ(, ๋คํธ์ํฌ ๋ ์ด์ด์ ์ ์ก๋จ์๋ ํจํท, ๋งํฌ๋ ์ด์ด (Wifi/LTE/3G) ์ ์ ์ก๋จ์๋ Frame์ด๋ค. (์์ ๋ฐฉ์๋๋ก Data์ ํจํท์ ๋ฃ๊ณ ํค๋์ ๋ฉํ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฌ๋ ๋ฐฉ์). ์ด์ค ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ์์ธํ ์ดํด๋ณด์. ์์ Congestion Control์ ์ํด ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ๋ฒํผ์์ ์ด๊ณผํ์ง ์๋๋ก ํ๋ค๊ณ ์กฐ์ ํ๋ค๊ณ ํ๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ๋จ์ ๋ฒํผ ๊ณต๊ฐ์ ์์ ์์์ผํ ํ ๋ฐ ์ด ์ ๋ณด๊ฐ ๋ฐ๋ก ์ธ๊ทธ๋จผํธ ํค๋์ receive window์ ๋ด๊ฒจ์๋ค. ๋ฐ์ ์ธ๊ทธ๋จผํธ์ ๋ํด ์์ ์ Buffer์ ์ผ๋ง๋งํผ ๋น๊ณต๊ฐ์ด ์๋์ง ํผ๋๋ฐฑ์ ์ค ๋ ํผ๋๋ฐฑ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ด๋ ๊ณต๊ฐ์ด๋ค. (TCP์์๋ ์์ ์๊ฐ ๊ณง ์ก์ ์์์ ๊ธฐ์ตํ์)
ํค๋์ ๋ณด๋ฉด ACK๋ ํ์ธํ ์ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ TCP์์์ ACK๋ GBN์ ACK์ ์ฝ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ค. GBN์์๋ ์์ค๋ ํจํท ์ดํ์ ๋ชจ๋ ํจํท์ ์ฌ์ ์กํ๋ ๋ฐ๋ฉด, TCP๋ ๋ณด๋ค ์ง๋ฅ์ ์ธ ๋ฐฉ๋ฒ(๋น ๋ฅธ ์ฌ์ ์ก, SACK)์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ์ํ ํจํท๋ง์ ์ฌ์ ์กํ๋ค. ๋ํ Conetion control(ํผ์ก ์ํฉ ๊ด๋ฆฌ) ๋๋ถ์ ํจํท ์์ค๊ณผ ๋คํธ์ํฌ ํผ์ก ์ํฉ์ ๊ด๋ฆฌํ๋ ๋ฐ ๋์ฑ ํจ์จ์ ์ด๋ค.
๐ก ํ๋ฆ์ ์ด(Flow Control)
ํ๋ฆ ์ ์ด๋ ์ก์ ์์ ์์ ์ ์ฌ์ด์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก ์๋๋ฅผ ์กฐ์ ํ์ฌ, ์์ ์๊ฐ ์ฒ๋ฆฌํ ์ ์๋ ์๋ ์ด์์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ ์ก๋์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ๋ฒํผ ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ๋ฅผ ๋ฐฉ์งํฉ๋๋ค. ์ด๋ ์ฃผ๋ก ์์ ์์ ๋ฒํผ ์ฉ๋์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๋ค.
๋ง์ฝ ์์ ์์ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋๋ฆฌ๊ฒ ์ฒ๋ฆฌํ๋ฉด Receive Window ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ค์ด๋ค๊ณ , ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ก์ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก ์๋๋ฅผ ๋ฆ์ถ๊ฒ ๋๋ค.
๐ก ํผ์ก์ ์ด(Congestion Control)
ํผ์ก ์ ์ด๋ ๋คํธ์ํฌ ๋ด์ ๋ฐ์ดํฐ ํธ๋ํฝ ํผ์ก์ ๊ฐ์งํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ์ฌ ๋คํธ์ํฌ ์ค๋ฒ๋ก๋๋ฅผ ๋ฐฉ์งํฉ๋๋ค. ์ด๋ ์ ์ฒด ๋คํธ์ํฌ์ ํธ๋ํฝ ๋ก๋์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๊ณ , ๋ฐ์ดํฐ ํจํท์ ์์ค์ด๋ ์ง์ฐ์ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ์ค๊ณ๋์๋ค.
๋คํธ์ํฌ ๊ฒฝ๋ก์์ ์ด๋ค ๋ผ์ฐํฐ๊ฐ ๊ณผ๋ถํ ์ํ๊ฐ ๋๋ฉด ํจํท ์์ค์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ๊ฐ์งํ๋ฉด, TCP๋ ์๋์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก๋ฅ ์ ์ค์ฌ ๋คํธ์ํฌ ํผ์ก์ ์ํํ๋ค.
ํ๋ฆ ์ ์ด์ ํผ์ก ์ ์ด๋ ์ํธ ๋ณด์์ ์ผ๋ก ์์ฉํ๋ค. ํ๋ฆ ์ ์ด๋ ๋ ์ข ๋จ ๊ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก์ ์์ ํํ๋ ๋ฐ๋ฉด, ํผ์ก ์ ์ด๋ ๋คํธ์ํฌ ์ ์ฒด์ ๋ฐ์ดํฐ ํ๋ฆ์ ์กฐ์ ํ์ฌ ๋คํธ์ํฌ ํผ์ก์ ๊ด๋ฆฌํฉ๋๋ค. ์ด ๋ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ด ์กฐํ๋กญ๊ฒ ์์ฉํจ์ผ๋ก์จ TCP๋ ์ ๋ขฐ์ฑ ๋๊ณ ํจ์จ์ ์ธ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก์ ์ ๊ณตํ ์ ์๋ค.
TCP์์ ์ธ๊ทธ๋จผํธ๊ฐ ์ ์ค๋๋ฉด ํ์ด๋จธ๋ฅผ ํตํด ์ ์ค ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ์ธํ๋ค. ํ์ด๋จธ ์ฟจํ์์ด ์ฐจ๊ธฐ์ ๊น์ง ํผ๋๋ฐฑ์ด ์ค์ง์์ผ๋ฉด ์ ์ค๋์๋ค ํ๋จํ๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ํ์ด๋จธ ์๊ฐ์ ์ด๋์ ๋๋ก ์ ํ ์ ํด์ผํ ๊น? ๊ฐ๋จํ ์๊ฐํด๋ณด๋ฉด ๋จ์ํ๊ฒ RTT- Round Trip Time(ํ ์ธ๊ทธ๋จผํธ๊ฐ sernder์์ ์ถ๋ฐํด์ reciever ๋ก๋ถํฐ ACK๋ฅผ ๋ฐ์ ๋ ๊น์ง ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ์๊ฐ) ์ผ๋ก ์ค์ ํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ํ์ด๋จธ ์๊ฐ์ RTT๋ก ์ค์ ํ๋ฉด ์ค์ฐจ๊ฐ ์๊ธด๋ค. ๋จผ์ ์ธ๊ทธ๋จผํธ ๋ณ๋ก RTT๊ฐ์ด ๋ค๋ฅด๋ค, ๊ฐ ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ค์ด ์ง๋๊ฐ๋ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ํ๋ฆฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ธ๊ทธ๋จผํธ๊ฐ ์ง๋๊ฐ๋ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ๊ฐ๋๋ผ๋ RTT๊ฐ์ด ํ๋ฆฌ๋ค. ๊ฐ์ ๋ผ์ฐํฐ๋ฅผ ์ง๋๊ฐ๋๋ผ๋ Queueing Delay ๋ฑ ๋ค์ํ ๋ณ์๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ Time Out ์ ์๊ฐ์ ์ ํ ๋๋ RTT๊ฐ์ ๋ณด์ ํ ๊ฐ์ ๋ง์ง์ ๋ํ ๊ฐ์ ์ฌ์ฉํ๋ค.
TCP ํต์ ์ ์ ๋ฆฌํ์๋ฉด ์๋์ฐ ์ฌ์ด์ฆ๋งํผ ์์๋ถ๋ Pipelining ๋ฐฉ์์ด๊ณ , Cumulative Ack๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉฐ, ํ๋์ ํ์ด๋จธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค(GBN๊ณผ ์ ์ฌ - ํ์ง๋ง ํ์ด๋จธ ์ด๊ณผํ๋ฉด ๋ฒํผ์ ์๋ ๋ ์์์ ๋ชจ๋ ์ฌ์ ์กํ๋ GBN๊ณผ ๋ค๋ฅด๊ฒ TCP๋ ํ์ด๋จธ ์ด๊ณผํ ๋ ์๋ง ์ฌ์ ์ก)
์์ ์ด์ผ๊ธฐํ ๊ฒ์ค Flow Control ๊ณผ Congestion Control์ ๋ณต์ตํด๋ณด์. TCP ๋ฐ์ดํฐ ํต์ ์ ์์ด Receiver ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ์๋๊ฐ Sender ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก ์๋๋ณด๋ค ๋น ๋ฅธ ๊ฒ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋์ง ์์ง๋ง, Sender์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก์๋๊ฐ Receiver ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ์๋๋ณด๋ค ๋น ๋ฅด๋ฉด ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋๋ค. ์ด ๋ฌธ์ ์ํฉ์์ Receiver์ ๋ฒํผ๊ฐ ๊ฝ์ฐจ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ค์ด ๋ฐ์ํ๋๋ฐ ์ด๋ฅผ ์์ ๋ฒํผ ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค. ์์ ๋ฒํผ ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ ๋ฐฉ์ง๋ฅผ ์ํด Sender ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก์๋๋ฅผ ๊ฐ์ ๋ก ์ค์ด๊ฒ ๋๋๋ฐ ์ด๋ฅผ Flow Control์ด๋ผ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
Flow Control์ ํ๋ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ๋ฐฉ์์ Sliding Window ์ด๋ค. Sender ์ Receiver ์ ๊ฐ๊ฐ ์๋์ฐ๋ฅผ ๋์ด ๋ฐ์ ์ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ ์์ ํ์ธํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์๋์ฐ์๋ ๋ ์ข ๋ฅ๊ฐ ์๋๋ฐ ์ก์ ์๋์ฐ(awnd) ์ ์์ ์๋์ฐ(rwnd)์ด๋ค. ์ก์ ์๋์ฐ๋ sender๊ฐ ACK์ ๋ฐ์ง์์๋ ํ ๋ฒ์ ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์ ์กํ ์ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ ์, ์์ ์๋์ฐ๋ ์์ ์๊ฐ ์์ ๋ฒํผ ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ๊ฐ ์ผ์ด๋์ง ์๋ ํ์์ ํ ๋ฒ์ ๋ฐ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ์๋ฏธํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์ก์ ์๋์ฐ์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์์ ์๋์ฐ๋ณด๋ค ์๊ฒ ๋ง๋ค๋ฉด ์ ์ก๋์ด ์์ ๋๋ณด๋ค ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ๋ฒํผ ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ๋ฅผ ๋ง๋๋ค. receiver๋ ์์ ์๋์ฐ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ TCPํค์์ ๊ธฐ๋กํ์ฌ sender์๊ฒ ๋ณด๋ด์ฃผ๋ฉด sender๋ ์ก์ ์๋์ฐ๋ฅผ ์์ ์๋์ฐ๋ณด๋ค ์์ธ ์ค์ ํ๋ค. ์ด๋ฌํ Sliding WIndow ๋ฐฉ์์ผ๋ก Flow Control์ ํ๊ฒ๋๋ค.
sender๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก๋์ ๊ณผ๋ํ๊ฒ ๋๋ฆฌ๋ฉด ๋คํธ์ํฌ ๊ฒฝ๋ก ์ ๋ผ์ฐํฐ์๋ ๊ณผ๋ถํ๊ฐ ๊ฑธ๋ ค ์ ์ก์๊ฐ์ด ์ง์ฐ๋๊ฑฐ๋ ๋ฒํผ์ค๋ฒํ๋ก์ฐ๊ฐ ์ผ์ด๋๋๋ฐ ์ด๋ฅผ ๋คํธ์ํฌ ํผ์ก์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ผ์ฐํฐ์ ๊ณผ๋ถํ๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด TCPํต์ ์ Congestion Control์ ํ๊ฒ๋๋ค.
์ ๋ฆฌํ๋ฉด TCP์์ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ๊ธฐ๋ฅ ์ธ ๊ฐ์ง๋ฅผ ๊ผฝ์๋ฉด reliable transfer, flow control, congestion control ์ด๋ค. ์ง๊ธ๊น์ง ๋ฐฐ์ด ์ ์ธ๊ฐ์ง ๊ธฐ๋ฅ์ ์ค์ ๋ฐ์ดํฐ ๋ฉ์ธ์ง๊ฐ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ด๋ผ๊ธฐ ๋ณด๋ค ์ด๋ป๊ฒ TCP๊ฐ Reliable ํ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด์ฅํ ์ ์๋์ง์ ๋ํ ์ค๋ช ์ด์๋ค. ์ด์ ์ค์ ๋ก ์ด๋ป๊ฒ TCP ํต์ ์ ํตํด์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋์ง์ ๋ํด ์์๋ณด์. TCP ํต์ ์ ๋จผ์ 3-way handshake ์ด๋ผ๋ ๊ณผ์ ์ ๊ฑฐ์น๊ฒ ๋๋ค.
3-way handshake ์ด๋ TCP/IP ํ๋กํ ์ฝ๋ก ํต์ ํ๊ธฐ ์ ์ ํํ ์ ๋ณด ์ ์ก์ ์ํด ์๋๋ฐฉ ์ปดํจํฐ์ ์ธ์ ์ ์๋ฆฝํ๋(์ฐ๊ฒฐ์ ํ๋)๊ณผ์ ์ด๋ค (TCP ์ฐ๊ฒฐ ์ด๊ธฐํ). ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์์๋ก๋ ๋จผ์ ํด๋ผ์ด์ธํธ๊ฐ ํต์ ์ฐ๊ฒฐ ํ์๊ณ ์์ฌํํ์ ํ๋ค. (๊ธฐ์ ์ ์ผ๋ก ๋งํ์๋ฉด ํด๋ผ์ด์ธํธ๊ฐ ์๋ฒ์๊ฒ ์ ์์ ์์ฒญํ๋ SYN ํจํท์ ๋ณด๋ธ๋ค). ์๋ฒ๋ ์์ฒญ์ ์๋ฝํ๋ ์๋ฏธ๋ก ๋ฐ์ ACK๋ฅผ ํฌํจํ์ฌ SYN+ACK ํจํท์ ํด๋ผ์ด์ธํธ์๊ฒ ๋ฐ์กํ๋ค. ํด๋ผ์ด์ธํธ๊ฐ ์ด๊ฒ์ ์์ ํ ํ ๋ค์ ACK๋ฅผ ์๋ฒ์๊ฒ ๋ฐ์กํ๋ฉด ์ฐ๊ฒฐ์ด ์ด๋ฃจ์ด์ง๊ณ ์ด๋ก์จ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๊ฒ ๋๋ค.
์ ์ฒด์ ์ธ ๊ทธ๋ฆผ์ ์ ๋ฆฌํ์๋ฉด ๋คํธ์ํฌ ์ฐ๊ฒฐ์ด ์์๋ ๋ ๋จผ์ 3 way handshake ๊ฐ ์ ํ๋์ด ํด๋ผ๊ฐ ์๋ฒ์๊ฒ syn์ ๋ณด๋ด๋ฉด ์๋ฒ๊ฐ ํด๋ผ์๊ฒ syn+ack์ ๋ณด๋ด๊ณ ํด๋ผ๋ ack๋ฅผ HTTP Request์ ๋ด์ ๋ณด๋ด๊ณ ์๋ฒ๋ HTTP Response๋ฅผ ๋ณด๋ด๋ ์์๋ก ์งํ๋๋ค. ์ฆ 3 way handshake ์ ๋ง์ง๋ง ack์๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ๋ด๊ฒจ์ ๋ณด๋ด์ง๊ฒ ๋๋ค. (3๋ฒ์งธ ๊ณผ์ ์ ack์ด ๋๋์ ์ฌ๋๊น์ง ํด๋ผ์ ์๋ฒ๋ buffer๋ฅผ ๋ง๋ค์ง ์์)
ํ๋ก์ธ์ค๊ฐ ํต์ ์ ๊ทธ๋ง๋๊ณ ์ถ๋ค๋ฉด TCP์ฐ๊ฒฐ๋ ๋๋ ์์ ์ด ํ์ํ๋ค. tcp ์ฐ๊ฒฐ์ ์ข ๋ฃํ๋ Connection termination ๊ณผ์ ์ 4-way handshaking์ ํตํด ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ค.
- Client process์์ active close๋ฅผ ํ๋ฉด, client tcp์์ FIN ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ๋ณด๋ธ๋ค
- Server๋ FIN ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ ๋ฐ์๋ค๋ ์๋ต์ ๋ํด ACK๋ฅผ client๋ก ๋ณด๋ธ๋ค.
- Server process ๋ passive close ๋ฅผ ๋ณด๋ด๊ณ ๋ค์ ์ฐ์ผ๋ก ๋ซ์๋ค๊ณ FIN ์ธ๊ทธ๋จผํธ๋ฅผ client TCP์๊ฒ ๋ณด๋ธ๋ค.
- Client tcp๊ฐ Fin์ ๋ฐ๊ณ ๋ค์ ์๋ฒ๋ก ACK๋ฅผ ๋ณด๋ด๊ณ ์๋ฒ๊ฐ ๋ฐ์ผ๋ฉด ์ฐ๊ฒฐ์ด ์ข ๋ฃ
์ ์ง๊ธ๊น์ง TCP ํต์ ์ ์์๊ณผ ๋์ ์์๋ณด์๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ์ด์ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ด๋ป๊ฒ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋์ง ์์๋ณด์. ๋จผ์ ํด๋ผ๋ ์๋ฒ์๊ฒ ์ผ๋ง๋ ๋ง์ด, ์ผ๋ง๋ ๋น ๋ฅด๊ฒ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ณด๋ด์ฃผ์ด์ผํ ๊น? ์์ ์์๋ณธ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ์ด Sender ๊ฐ ๋ณด๋ด๋ Segment ์ ์๊ณผ ์๋๋ Flow control ๊ณผ Congetion Control์ ์ํด ์กฐ์ ๋๋ค. (์ด๋ Flow control์ ๋ฒํผ์ ์ฉ๋ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ Congetion Control๋ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๊ฐ๋นํ ์ ์๋ ์ธ๊ทธ๋จผํธ์ ์). ๋ณด๋ด๋ Segment ์ ์๊ณผ ์๋๋ ๋ฒํผ์ ์ฉ๋๊ณผ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๋ด๋นํ ์ ์๋ ์ ์ค ๋ ์ด์ ํ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์ถ๊ฒ ๋๋ค.(TCP๋ reliable ํด์ผํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์ค๋๋ ๊ฒ ๋งํผ์ ๋ง์์ผํจ). ๋ฐ๋ผ์ Sender์์ segment๋ฅผ ๋ณด๋ผ ๋ ์๋ง์ ์๊ณผ ์๋๋ฅผ ๋ง์ถ๋ ค๋ฉด ๋์์์ด ๋ฒํผ์ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ์ฒดํฌํด์ผํ๋ค.
ํจํท๋ค์ด fluid๊ณ ํต์ ๋งํฌ๋ฅผ ํ์ดํ๋ผ๊ณ ํ์ ๋ ํ์ดํ๋ผ์ธ์ ๋ฌผ์ ๋ถ์ด์ ๋์ค๋ ๋ฌผ์ ๋ง์ ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ๊ณ ๋ คํด์ผํ ์ฌํญ์ ๊ฐ์ฅ ์์ ํ์ดํ๋ผ์ธ์ด๋ค. ์์ ํ์ดํ๋ผ์ธ์ด ํฐ์ง์ง ์์์ ๋๋ก ๋ฌผ์ ๋ถ์ด์ผํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๊ฐ์ฅ ์ฌ๊ณ ํฐ์ง๊ธฐ ์ฌ์ด ํ์ดํ๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ํ์งํ ์ ์์๊น? ๋ฐ๋ก ์กฐ๊ธ์ฉ ๋ฌผ์ ํ๋ ค๋ณด๋ด๋ฉด์ ์ ์ฐจ ๋ฌผ์ ๋ง์ด ๋ณด๋ด๋ฉฐ ์ ์ก๋ฅ ์ ๋ณํ๊ฐ ์๋์ง ์ฒดํฌํจ์ผ๋ก์จ ๋ณ๋ชฉํ์์ ํ์งํ๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ณผ์ ์ด TCP Congestion control ์ด ํ๋ ์ผ์ด๋ค.
TCP Congestion Control์ ์ธ๊ฐ์ง main phases ๋ฅผ ํตํด ์งํ๋๋ค.
- Slow Start: ๋จผ์ ์กฐ๊ธ์กฐ๊ธ์ฉ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ณด๋ด์ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ์ผ๋ง๋ ๊ฒฌ๋ ์ ์๋์ง ์ฒดํฌํ๋ค.
- Addictive increase: ์๋ฅผ๋ค์ด 1,2,3,4 ์ฉ ๋ณด๋ด๋๋ฐ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๋ฐ์๋ค์ผ ์ ์๋ ์์ด 10,000 ์ด๋ฉด ์ฒดํฌํ๋๋ฐ ๋๋ฌด ์๊ฐ์ด ์ค๋๊ฑธ๋ฆด ์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ณด๋ด๋ ์์ 2๋ฐฐ์ฉ ์ฆ๊ฐ์ํจ๋ค.
- Multiplicative Decrease: ์ด๋ ๊ฒ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋๋ ค๊ฐ๋ฉฐ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ ํ ๋ ๋ง์ฝ ํจํท์ ์ค์ด ๊ฐ์ง๋๋ฉด ๋ฐ๋ก ๋ณด๋ด๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ์์ ๋ฐ์ ๋ก ์ค์ฌ๋ฒ๋ฆฐ๋ค.
์์์ ๋ณด์๋ฏ์ด ์ด์ฉ ์ ์์ด ํจํท ์ ์ค (Packet Loss) ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ๋ฐ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด Congetion Control์ ์ด๋ป๊ฒ ํ์งํ ์ ์์๊น? ๋๊ฐ์ง ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก Packet Loss ๋ฅผ ํ์งํ๋ค. time out ๊ณผ 3 duplicate ACK์ด๋ค. ์ด๋ duplicate ACK๋ ํน์ ํจํท์ด ์ ์ค๋๊ณ ๋๋จธ์ง๋ ์ ์ ๋ฌ๋๋ฐ์ ๋ฐํด์ time out์ ์์ ํจํท๋ค์ด ๋ชจ๋ ์ ๋ฌ์ด ์๋์ด ๋ ์ฌ๊ฐํ ์ํฉ์ด๋ผ ๋ณผ ์ ์๋ค. ์ด์ ๋์ํ๊ธฐ์ํด duplicate ACK์์๋ ์๋์ฐ ์ฌ์ด์ฆ๋ฅผ ์ ๋ฐ๋ง ์ค์ด๊ณ ๋ค์ linear increase๋ฅผ ํฉ๋๋ค ์ด๋ฅผ TCP Reno ๋ผ๊ณ ํ๋ค. time out ์ ์ํ ํจํท์ ์ค์ด์๋ค๋ ๊ฒ์ด ํ๋จ๋๋ฉด ์์ ์ฒ์๋ถํฐ ๋ค์ slow start๋ฅผ ์๋ํ๋ค ์ด๋ฅผ TCP Tahoe ๋ผ๊ณ ํ๋ค.
์์ ๊ฐ์ TCP Congestion Control ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ TCP Connection์ด ์ฌ๋ฌ๊ฐ ๋ค์ด์ค๋๋ผ๋ ์์์ ๊ณตํํ๊ฒ ๋๋ ๊ฐ์ง ์ ์๋๋ก ๋์์ค๋ค. ์ํ๋ฅผ ๋ณด๋ฉด ์ ์ ์๋ฏ์ด x์ถ์ connection1์ด ๊ฐ์ง ์ ์๋ ๋คํธ์ํฌ ์์, y์ถ์ connection 2๊ฐ ๊ฐ์ง ์ ์๋ ๋คํธ์ํฌ ์์์ผ๋ก connection๋ค์ fairํ๊ฒ ๋คํธ์ํฌ ์์์ด ๋ถ์ฐ๋๋ค.
TCP๋ Go-Back-N๊ณผ Selective Repeat์ ๋ช๋ช ํน์ฑ์ ์ฐจ์ฉํ๋ค.๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด SR๊ณผ TCP์ cumulative ack์ ์ฐจ์ด์ ์ ๋ฌด์์ผ๊น?
Cumulative ACK์ ์์ ๋ ๋ชจ๋ ์ฐ์๋ ํจํท์ ํ์ธํ๊ณ , ๊ฐ์ฅ ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ์ ์์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ ํจํท์ ๋ฒํธ๋ฅผ ์ก์ ์์๊ฒ ์๋ ค์ค๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ํจํท 1, 2, 3, 4๋ฅผ ๋ฐ์์ผ ํ๋๋ฐ 3๋ฒ ํจํท์ด ์ ์ค๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์์ ์๋ 2๋ฒ ํจํท๊น์ง๋ง ๋ฐ์๋ค๊ณ 2๋ฒ ACK์ ์ก์ ์์๊ฒ ๊ณ์ ๋ณด๋ด๊ฒ ๋๋ค. ์ ์ค๋ ํจํท ์ดํ์ ๋์ฐฉํ๋ ํจํท๋ค์ ๋ฒํผ์ ์ ์ฅํ๋ฉฐ, ์ด๋ค์ ๋ํ ๋ณ๋์ ACK์ ๋ณด๋ด์ง ์๋๋ค. ์ดํ ์ ์ค๋ ํจํท์ด ์ฌ์ ์ก๋์ด ์ฌ๋ฐ๋ฅด๊ฒ ์์ ๋๋ฉด, ๊ทธ ๋ ๋ฒํผ์ ์ ์ฅ๋ ์ดํ ํจํท๋ค์ ํจ๊ป ์ฒ๋ฆฌํ๊ณ , ๊ฐ์ฅ ๋ง์ง๋ง ํจํท์ ๋ฒํธ๋ก ACK์ ๋ณด๋ธ๋ค.
Selective Repeat ๋ฐฉ์์ ๊ฐ๊ฐ์ ๊ฐ๋ณ ํจํท์ ๋ํด ๋ ๋ฆฝ์ ์ธ ACK์ ๋ณด๋ธ๋ค. ๋ง์ฝ ํจํท 1, 2, 3, 4๋ฅผ ๋ฐ์์ผ ํ๊ณ 3๋ฒ ํจํท์ด ์ ์ค๋๋ฉด, 1๋ฒ๊ณผ 2๋ฒ ํจํท์ ๋ํ ACK์ ๋ณด๋ด์ง๋ง 3๋ฒ์ ๋ํด์๋ ๋ณด๋ด์ง ์๊ณ , 4๋ฒ ํจํท์ด ๋์ฐฉํ๋ฉด 4๋ฒ์ ๋ํ ACK๋ ๋ณด๋ธ๋ค. ์ ์ค๋ ํจํท๊ณผ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ฐ ํจํท์ ๋ํด ๋ ๋ฆฝ์ ์ธ ACK์ ๋ณด๋์ผ๋ก์จ, ๊ฐ ํจํท์ ๋์ฐฉ ์ํ๋ฅผ ๋ ์ ํํ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ ํจ์จ์ฑ์ ์ํด TCPํต์ ์ Cumulative ACK์ ์ฑํํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ duplicate ACK์ Selective Repeat ์ด ์๋ Cumulative ACK์ผ๋ก๋ถํฐ ์จ๋ค.→ Fast Retransmit ์ Slective Repeat ๋๋ฌธ์ด ์๋ Cumulative ACK ๋๋ฌธ์ ๊ฐ๋ฅํจ
Fast Retransmit์ TCP ๋คํธ์ํน ํ๋กํ ์ฝ์์ ํจํท ์์ค์ ๋น ๋ฅด๊ฒ ๊ฐ์งํ๊ณ ํด๊ฒฐํ๋ ๊ธฐ๋ฅ์ด๋ค. ํจํท ์์ค์ด ์ผ์ด๋ ๋๊น์ง ๊ธฐ๋ค๋ฆฌ๋ ๋์ , ๋น ๋ฅธ ๊ฐ์ง์ ์ฌ์ ์ก์ ํตํด ๋คํธ์ํฌ ์ฑ๋ฅ์ ์ต์ ํํ๋ค. (ํ์ด๋จธ๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Fast Retransmit ์ด ํ์๋ ์๋๋ค)
- ํจํท ์ก์ ๊ณผ ์์ : ์ก์ ์๋ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ ํจํท(์๋ฅผ ๋ค์ด 1, 2, 3, 4๋ฒ)์ ์ฐ์์ ์ผ๋ก ๋ณด๋ธ๋ค.
- ํจํท ์์ค ๋ฐ์: ๋ง์ฝ 3๋ฒ ํจํท์ด ์ค๊ฐ์ ์์ค๋๋ฉด, ์์ ์๋ 2๋ฒ ํจํท๊น์ง๋ง ์ ์์ ์ผ๋ก ๋ฐ์๋ค๋ ์๋ฏธ๋ก 2๋ฒ ACK(์์ ํ์ธ ์๋ต)์ ๋ณด๋ธ๋ค.
- ์ค๋ณต ACK ์์ : ์ก์ ์๊ฐ 4๋ฒ ํจํท์ ๊ณ์ ๋ณด๋ด๋๋ผ๋ ์์ ์๋ ์ฌ์ ํ 2๋ฒ ํจํท๊น์ง๋ง ๋ฐ์๋ค๊ณ 2๋ฒ ACK์ ๋ฐ๋ณตํด์ ๋ณด๋ ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ค๋ณต ACK์ด 3๋ฒ ์ด์ ๋ฐ์ํ๋ฉด,
- Fast Retransmit ๋ฐ๋: ์ก์ ์๋ ํ์ด๋จธ๊ฐ ๋ง๋ฃ๋๊ธฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ค๋ฆฌ์ง ์๊ณ ์ฆ์ 3๋ฒ ํจํท์ ์ฌ์ ์กํ๋ค. ์ด๋ ํ์ด๋จธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฌ์ ์กํ๋ ๊ธฐ์กด ๋ฐฉ์๋ณด๋ค ํจ์ฌ ๋นจ๋ผ์ง๋ค.
'๐ฅ๏ธ ์ปดํจํฐ๊ณตํ > Network' ์นดํ ๊ณ ๋ฆฌ์ ๋ค๋ฅธ ๊ธ
๋ฌด์ ์ด๋ ๋คํธ์ํฌ (0) | 2024.05.20 |
---|---|
๋งํฌ ๊ณ์ธต (2) | 2024.05.14 |
๋คํธ์ํฌ ๊ณ์ธต (0) | 2024.05.09 |
| ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํน ํํฅ์ ์ ๊ทผ | Ch1 ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ์ ์ธํฐ๋ท (0) | 2024.05.07 |